Lubelskie zwyczaje ślubne – co w dniu wesela?

Dawne lubelskie zwyczaje ślubne dotyczą nie tylko organizacji wesela i przygotowań do ślubu, ale i wejścia w nowy rozdział życia młodych. Dziś przybliżymy Wam nieco, jak wyglądał sam ślub. Zaraz zobaczycie (a w zasadzie przeczytacie;), że niektóre ze zwyczajów wciąż są kultywowane.

Błogosławieństwo

Zwyczajem ślubnym, który jest niezwykle ważnym elementem do dzisiaj, jest udzielenie błogosławieństwa. To jeden z najstarszych obrzędów weselnych, który pierwotnie składał się z trzech części. W pierwszej kolejności panna młoda żegnała się z symbolizującymi jej dawny stan niewinności koleżankami. Dalej następowały przeprosiny, podczas których przyszła małżonka upadała do nóg swoim rodzicom oraz rodzeństwu, przepraszając za swoje dotychczasowe przewinienia. Na koniec rodzice w ciszy udzielali młodym błogosławieństwa.

Po oficjalnej części błogosławieństwa marszałek weselny, będąc w posiadaniu rózgi weselnej, dawał sygnał weselnikom, iż pora wyruszyć do kościoła. Przesądem, podobnym do dzisiejszego o przynoszącym pecha zobaczeniu przez pana młodego panny młodej w sukni ślubnej przed ślubem, było to, by państwo młodzi nie szli razem do kościoła, lecz osobno, ponieważ małżeństwem staną się dopiero po wyjściu z niego.

Wesele

Po udzielonym sakramencie orszak weselny na przodzie z nowożeńcami przybywał do rodzinnego domu panny młodej, gdzie rodzice witali ich chlebem, solą i wódką symbolizującymi przyszły dobrobyt w małżeństwie.

Jednym z dawnych lubelskich zwyczajów ślubnych jest rozbijanie na progu domu naczynia wypełnionego popiołem, które miało służyć odpędzeniu złych duchów od młodej pary. W trakcie uczty weselnej podawany był między innymi pieczony wcześniej korowaj.

Do zwyczajowych dań trzeba zaliczyć przede wszystkim kapustę, kaszę jaglaną, pierogi, flaki, barszcz i rosół.

Co ciekawe, pierwszy taniec weselny należał dawniej do starosty, który rozpoczynał również zabawy, podobnie jak dziś wodzirej. Tańczono charakterystyczne tańce ludowe, takie jak: walczyk lubelski, polka lubelska, czy oberek.

Wzbogacenie wesela o elementy ludowe może być ciekawym motywem przewodnim. Możesz zaprojektować zaproszenia ślubne oraz całą papeterię według własnego projektu, chociażby ludowego.

Oczepiny

Dawnym zwyczajem lubelskim, który wciąż jest obecny podczas organizowanych wesel, pozostają oczepiny. Wybijała północ – pannie młodej zdejmowano wianek i zakładano czepiec, bogato zdobiony symbol stanu małżeńskiego. Dalej każdy, kto zapłacił miał prawo zatańczyć z panną młodą. Przez cały czas towarzyszyły zabawom śpiewane głośno ludowe pieśni. Po czym panna młoda wracała do stołu, lecz już nie do towarzystwa druhen i panien, ale gospodyń. Był to kolejny wyraz przejścia ze stanu panieńskiego w zamężny.

Przenosiny

Po weselnej zabawie następowała przeprowadzka panny młodej do domu męża. Wrzucano na wóz wszystko, co stanowiło dobytek małżonki i w towarzystwie radosnych pieśni odprowadzano pannę do nowego przybytku. Tam witali ją teściowie i rozpoczynała się dalsza część weselnej zabawy.

Dawne lubelskie zwyczaje ślubne pozwalały osiągnąć scenerię pełnego kolorów, śpiewów, tańców i zabaw ludowego wesela. Przy takiej stylizacji ślubu warto pamiętać o księdze gości, która pozwoliłaby Wam zamknąć tą swojską atmosferę. Ludowe wesele to również dobry motyw dla ślubu rustykalnego. Innym rodzajem inspiracji mogą stać się dla Was ludowe hafty, które mogą wzbogacić Waszą ślubną kreację – na przykład o haftowany pas.

Ślub w stylu ludowym to nie lada gratka do zorganizowania, ale wierzymy, że z dobrym planem nie ma rzeczy niemożliwych!

Jeśli chcecie dowiedzieć się, jakie dawne lubelskie zwyczaje ślubne obowiązywały przed samym weselem przeczytajcie koniecznie pierwszy wpis na ten temat.

Źródła:

http://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/etnografia-lubelszczyzny-zareczyny-i-wesele/#zareczyny-i-przygotowania-do-wesela

http://www.mdk2.lublin.pl/wesele/weselelubelskie.pdf